De verschillende kerkstromingen stellen behoorlijk verschillende voorwaarden aan een voorganger. In de ene kerk is een theologie opleiding van 6 jaar een vereiste, in de andere kerk is een duidelijke leiding van de Heilige Geest weer een vereiste.
Welke eisen zou een kerk moeten stellen aan haar voorganger? Om dit helder te krijgen, is het allereerst belangrijk om de taken van de voorganger op een rijtje te zetten:
Wellicht kunnen sommige van deze taken op het conto van de oudsten, ouderlingen, of diakenen worden geschreven en zijn er wellicht heel wat meer taken, maar dit zijn toch wel de hoofdlijnen.
Voorganger zijn is naast een verantwoordelijke taak, ook erg risicovol. Als je als voorganger de gemeente verkeerd informeert, dan zet je een behoorlijk grote groep mensen op het verkeerde been. De Here Jezus rekent voorgangers hierop af.
Wie een van de geringen die in mij geloven van de goede weg afbrengt, die kan maar beter met een molensteen om zijn nek in zee geworpen worden en in de diepte verdrinken.(Matteüs 18 vers 6)
Vooral in traditionele kerkstromingen zijn er grote groepen mensen die een gedegen theologie opleiding een must vinden voor de voorganger. Nu is hier ook zeker iets voor te zeggen m.b.t. de uitleg van de bijbel. In veel theologie opleidingen wordt ook een stukje geschiedenis gegeven. Hierdoor kunnen sommige dingen in de bijbel makkelijker worden verklaard. Het gevaar hierachter is echter wel dat er soms ook zaken in de bijbel hierdoor niet meer letterlijk worden genomen, want de bijbel is tenslotte geschreven in een andere tijd. Dit is in mijn ogen een zeer gevaarlijk standpunt. Uiteraard zijn er zaken waar we weleens even over na moeten denken hoe het voor deze tijd bedoeld is, maar de hele bijbel is geïnspireerd door de Heilige Geest. We mogen dus concluderen dat indien iets niet voor deze tijd bedoeld zou zijn, het niet in de bijbel zou hebben gestaan.
Zo heb ik ooit een dominee gevraagd of hij geloofde in het letterlijke verhaal van Genesis 1. Hij begon te lachen en zei dat we dit denkbeeldig op moeten vatten. De aarde was volgens hem niet in 7 dagen geschapen, maar in duizenden jaren. Dit terwijl er meer bewijzen zijn voor een aarde die ca. 6000 jaar oud is, dan voor een veel oudere aarde. We zien hier dus duidelijk dat deze dominee verder van de bijbel af gaat staan en meegaat met in ieder geval een deel van de mening van veel evolutionisten.
Tot in hoeverre de theologie opleiding die deze man heeft genoten hiervoor verantwoordelijk is, weet ik niet, maar als ik naar mezelf kijk, is er maar één persoon die me zou kunnen overtuigen dat de aarde veel ouder is dan 6000 jaar en dat is God zelf. Dit komt doordat ik me hier zowel bijbels als wetenschappelijk in heb verdiept. Tevens heb ik geen enkele reden om aan te nemen dat God niet in staat zou zijn om in zeven dagen de aarde te schapen.
Een ander voorbeeld van iemand die een 6 jarige theologie opleiding heeft gevolgd aan de rijksuniversiteit in Utrecht is dominee en schrijver Klaas Hendrikse. Deze man is al heel wat jaren dominee binnen de pkn en is voorganger in de Koorkerk in Middelburg. Tevens schreef hij in 2007 het boek “Geloven in een God die niet bestaat” en in 2011 bracht hij het boek “God bestaat niet en Jezus is zijn zoon”. Dominee Hendrikse staat bekend als atheïstische dominee.
De pkn heeft vergaderd over het wel of niet aanblijven van de Heer Hendrikse en is tot de conclusie gekomen dat hij mag aanblijven. Hij zou namelijk de fundamenten van de kerk niet aantasten. Ik heb hierover verhaal gehaald bij een andere dominee binnen de pkn, deze zei dat hij het een sterk staaltje evangelisatie vond dat Ds Hendrikse voor de kerk mag blijven staan. Eerlijk toegeven, of ik het er nu mee eens ben of niet, een gekker antwoord zou ik niet kunnen bedenken.
De absolute minimum eis voor iedere dominee lijkt me toch wel dat hij in God gelooft. Ongeacht in welke kerk deze dominee staat. Een ieder die tot geloof komt, ontvangt de Heilige Geest, dit ervaar je en vanaf dat moment is er geen twijfel meer mogelijk. God bestaat. Dominee Klaas Hendrikse is zelfs overtuigd dat God niet bestaat, anders schreef hij er naar mijn mening geen boek over, deze man heeft dus nooit de Heilige Geest ontvangen en mag dus binnen de eisen die de pkn stelt aan het voorgangerschap gewoon voor de kerk staan. Praten we hier nog wel over de gemeente van de Here Jezus Christus?
Toch kunnen we de pkn er niet van beschuldigen dat ze nooit strafmaatregelen nemen tegen voorgangers. Het predikantenechtpaar Coen en Carin van Hoogstraten ging voor in een pkn gemeente in Stolwijk. Het echtpaar heeft vier kinderen mogen krijgen. Helaas leden drie van hen aan diverse ziekten, maar alle drie hadden astma. Het voorgangersechtpaar besloot een genezingsdienst te bezoeken in het vertrouwen dat de Here hun kinderen zou genezen. Grote vreugde kwam er dan ook in de familie van Hoogstraten toen God dit vertrouwen beloonde met de genezing van alle drie de kinderen.
Nu wil het geval dat de pkn de kinderdoop bedrijft en de gemeente waar de genezingsdienst plaatsvond waar de drie kinderen van Coen en Carin van Hoogstraten door goddelijke kracht werden genezen de volwassendoop bedrijft. Het voorgangersechtpaar van Hoogstraten besloot dat men na als kind te zijn gedoopt, alsnog de volwassendoop wilde ontvangen. Dit was voor de pkn reden om het voorgangersechtpaar op non-actief te stellen.
Bovenstaande gebeurtenissen zijn in mijn optiek in en in triest. Binnen de gelederen van de pkn weegt de opvatting van de voorganger over de doop dus zwaarder dan over het geloof van de voorganger. Overigens zijn Coen en Carin van Hoogstraten geheel volgens de traditie van de kerk doorgegaan met het dopen van kinderen. Wat de bijbel zegt over de doop, kunt je verderop lezen, maar we kunnen gezien de gebeurtenissen toch wel aannemen dat het met het geloof van de familie van Hoogstraten wel goed zit, iets waarvan we zeker zijn dat het bij Ds. Hendrikse niet het geval is.
Overigens bewijzen deze gebeurtenissen niet dat de pkn een slechte kerk is, de pkn kent een grote veelzijdigheid aan kerken en opvattingen. Ik wil alleen aangeven dat het beleid dat gevoerd wordt t.a.v. voorgangers absoluut niet is zoals de Here Jezus dit wil in zijn gemeente.
Hoe zou het zijn als voorgangers in de gemeente van de Here Jezus zouden worden aangewezen door de Heilige Geest? Ik ben ervan overtuigd dat als alle beleidsmakers binnen kerkorganisaties dichterbij God zouden staan en zich zouden inzetten de stem van God in hun hart te horen, dit realiteit zou kunnen zijn. Een theologie opleiding is geen maatstaf voor het geloof van de voorganger. Geloof zit in het hart. Alleen de Heilige Geest kan je vertellen of je te maken hebt met een ware gelovige.
Manieren om het geloof van een voorganger te toetsen zijn door zijn preken te toetsen aan de bijbel, door vragen te stellen en te controleren of het antwoord bijbels is en door aan de Here God te vragen of hij door de Heilige Geest wil vertellen of het goed zit met het geloof van de voorganger.
Indien je twijfels hebt over je voorganger, spreek hier dan niet over binnen de gemeente, dit heet rebellie en is nooit ter ere van God. Spreek onder vier ogen met je voorganger over je twijfels, mocht de voorganger je twijfels niet weg kunnen nemen, bespreek het dan met oudsten, ouderlingen, of andere leidinggevenden binnen de kerk.
Mocht je twijfel zover reiken dat je besluit afscheid te nemen van de kerk, dan is het raadzaam dit te doen op duidelijke bijbelse gronden.